Bezpieczne opakowania żywności

mgr inż. Wacław Wasiak

Jakie wymagania winno spełniać bezpieczne opakowanie żywności?
Przede wszystkim ma zapewnić pełną ochronę zapakowanej żywności przed czynnikami zewnętrznymi jak: wilgoć, temperatura, promieniowanie. Musi być szczelne, odporne na uszkodzenia pod wpływem czynników mechanicznych. To zaledwie pierwsze zadanie i funkcja bezpiecznego opakowania żywności. Druga niezwykle ważna i często trudniejsza do spełnienia, to zapewnienie, iż opakowanie nie będzie źródłem „zanieczyszczenia” żywności poprzez oddziaływanie materiału opakowaniowego na żywność. Chodzi o migrację szkodliwych związków chemicznych i pierwiastków z opakowania do żywności. Dotyczy to w szczególności opakowań z papieru (tektury), a także z metalu. W przypadku opakowań z papieru i tektury pochodzących z recyklingu istnieje niebezpieczeństwo migracji ciężkich metali i ich związków których źródłem jest farba drukarska. Opakowania z metalu, wbrew pozorom też nie są pozbawione wad. Cechują się podatnością na korozję i możliwością przenikania do żywności jonów metali: miedzi, cyny, ołowiu i cynku, które przyczyniają się do rozkładu witamin oraz zmian cech sensorycznych.

---

Szeroko stosowane są opakowania z tworzyw sztucznych. Dzięki wielu ich zaletom jak: lekkość, wytrzymałość mechaniczna, łatwość formowania i odporność na działania związków chemicznych.
Nie przepuszczają pary wodnej, chronią przed przenikaniem drobnoustrojów. Niestety zawierają także szkodliwe związki chemiczne, które mogą przenikać (migrować) do żywności.
Z punktu widzenia możliwych niebezpieczeństw dla żywności „ukrytych” w opakowaniach z papieru, tektury, metalu, tworzyw sztucznych najbardziej bezpiecznym w relacji opakowanie – żywność jest szkło. Niestety inne cechy tego materiału powodują ograniczoną sferę zastosowań.
Wspomniane wyżej materiały opakowaniowe stosowane do wytwarzania opakowań żywności posiadają jak widać zarówno wady jak i zalety. Stąd też główną troską i zadaniem zarówno twórców materiałów jak i projektantów opakowań jest stosowanie rozwiązań minimalizujących negatywne oddziaływanie na żywność. Uzyskano w tym obszarze ogromny postęp i należy mieć nadzieję na nowe rozwiązania zwiększające bezpieczeństwo żywności. Nie czas i miejsce na omawianie uzyskanego postępu i kierunków działań w tej dziedzinie.
Warto na koniec poinformować, iż pojęciu bezpieczeństwa żywności w rozumieniu odporności na działanie czynników zewnętrznych oraz szkodliwego oddziaływania opakowania na produkt, towarzyszy troska o zachowanie przez możliwie długi czas wartości „użytkowych” (konsumpcyjnych) żywności. To oddzielne nieco zagadnienie, choć „zwiększające” popularnie rozumiane bezpieczeństwo żywności.
Sprawa bezpiecznych opakowań żywności ze względu na bezpieczeństwo żywności z punktu widzenia bezpieczeństwa konsumenta, znajduje się w centrum uwagi stosownych władz i instytucji.
Obowiązuje w tym zakresie szereg przepisów zarówno krajowych jak i zagranicznych, a w szczególności UE.
Zatem upowszechnianie wiedzy o problematyce bezpieczeństwa opakowań żywności zarówno wśród producentów opakowań i producentów żywności, a także konsumentów jest zagadnieniem niezwykle ważnym.
Stąd inicjatywa Polskiej Izby Opakowań poświęcenia temu zagadnieniu konferencji w trakcie targów opakowań żywności PAKFOOD oraz targów żywności POLAGRA FOOD i POLAGRA TECH.
Konferencja Bezpieczne Opakowania Żywności odbędzie się 26 września 2017 r. w Poznaniu.
Zapraszamy
 
Wacław Wasiak
Dyrektor Polskiej Izby Opakowań ​