 Aktualizacja Artykuł został opublikowany w magazynie Świat Druku w marcu 2023 roku. Od tego czasu ustawa dot. SUP, o której mowa w artykule, została zatwierdzona i w dniu 9 maja opublikowana w Dzienniku Ustaw. W dniu 6 czerwca 2023 r. Rada Ministrów przyjęła także projekt ustawy wdrażającej w Polsce system kaucyjny. Branża opakowań w Polsce w ciągu ostatnich 30 lat zanotowała ogromny rozwój, a przy tym również wielką transformację. Lata dziewięćdziesiąte ubiegłego stulecia to okres dynamicznego wzrostu rynku, a w ślad za nim - przemysłu opakowań. Było to możliwe dzięki wejściu na polski rynek inwestorów zagranicznych, ale także powstawaniu mniejszych, często rodzinnych firm, z których część w ciągu tych trzech dekad urosła do liczących się na rynku przedsiębiorstw. Przez lata opakowania musiały odpowiedzieć na kolejne zmiany m.in. w modelu życia, strukturze gospodarstw domowych, zmieniających się preferencji konsumentów, ale także rozwoju i powstawaniu nowych produktów wymagających zapakowania. Następnie obserwowaliśmy znaczącą rolę i wzrost udziału w strukturach rynku, opakowań z tradycyjnych tworzyw sztucznych. Potocznie zwany „plastik” zapełnił sklepowe półki. Z roku na rok rosło także zużycie opakowań per capita. W ostatnich latach silnie rozwinęły się zagadnienia związane z ekologią i ochroną środowiska. Unia Europejska skoncentrowała swoje działania na Gospodarce w Obiegu Zamkniętym i wprowadzeniu regulacji prawnych ograniczających negatywny wpływ odpadów (w tym opakowań) na środowisko naturalne. W roku 2020 duże zmiany wywołała pandemia, która chwilowo odwróciła uwagę od rozwiązań ekologicznych na rzecz zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa dla konsumentów. Branża opakowań poradziła sobie wyjątkowo dobrze z tym kryzysem. Pandemia to również znaczne przyspieszenie rozwoju sektora e-commerce oraz dostosowanie opakowań do tej formy na sprzedaży, wzrost zapotrzebowania na opakowania jednorazowe oraz do żywności na wynos, a także środki czystości. Miniony rok to kolejne wyzwania m.in. inflacja, wzrost cen energii i zmniejszona dostępność surowców (drewna, tworzyw sztucznych) wynikająca z wojny w Ukrainie i związanych z nią sankcji wobec Rosji. Te wszystkie czynniki miały znaczący wpływ na zmiany w strukturze rynku opakowań. Przeszliśmy od opakowań z materiałów tradycyjnych, poprzez bardzo szybki rozwój tworzyw sztucznych, innowacje w zakresie materiałów i technologii pakowania, rozwój opakowań aktywnych i inteligentnych, wzrost znaczenia opakowań dla e-commerce, po próby ograniczania tradycyjnych tworzyw ropopochodnych oraz rozwój biotworzyw. Polski sektor opakowań jest obecnie jednym z najprężniej rozwijających się obszarów gospodarki, a polska produkcja znajduje się w czołówce Europy, praktycznie we wszystkich segmentach materiałowych. Wartość rynku opakowań szacowana jest na ok. 60 mld zł. Według analityków współpracujących z Polską Izbą Opakowań, na koniec 2022 roku branża zanotowała wzrost na poziomie 18%. Należy jednak uwzględnić, że w zdecydowanej większości jest to wynik wynikający z wysokiej inflacji. Branża opakowań jest silnie powiązana z ogólnym stanem gospodarki, gdyż świadczy niejako rolę usługową dla pakowanych produktów. W tej chwili mamy do czynienia ze spowolnieniem gospodarczym, które według analityków, będziemy obserwować jeszcze przynajmniej przez kilka miesięcy. W połączeniu z wysoką inflacją oraz rosnącymi kosztami surowców i energii oraz niepewnością, co do ostatecznej formy wdrażania unijnych przepisów, najbliższy okres będzie na pewno trudniejszy dla przemysłu opakowań. Analitycy rynku już teraz zauważyli zmniejszenie inwestycji i nakładów na rozwój tego sektora. Jednak pewnym elementem stabilizującym sytuację opakowań w gospodarce jest fakt, że jej głównym odbiorcą (ok. 65%) jest branża spożywcza. Ważne miejsce zajmują również kosmetyki, chemia gospodarcza i farmacja czyli produkty niezbędne dla społeczeństwa. Są to towary, które w gorszej sytuacji finansowej można oczywiście trochę ograniczyć, ale nie da się ich całkowicie wyeliminować czy odłożyć zakupu na później. Wszystkie te produkty wymagają opakowań. W kolejnych latach oczekujemy zatem dalszego trendu wzrostowego branży, chociaż dynamika nie będzie już tak imponująca. Wiele zależy od dalszego rozwoju sytuacji gospodarczej w Polsce i Europie. W najbliższej przyszłości głównym bodźcem do zmian będzie zapewne szeroko pojęta ekologia, i to zarówno w wymiarze legislacyjnym, jak i oczekiwań społecznych. Unia Europejska zobowiązała swoje kraje członkowskie do wprowadzenia konkretnych regulacji m.in. SUP czy ROP. Polska na razie jeszcze tego obowiązku nie zrealizowała. Regulacje dotyczące Single Use Plastics, które powinny zacząć obowiązywać w lipcu 2021 roku są dopiero na etapie zatwierdzania (9 marca br. zostały przyjęte przez Sejm), a to i tak najbardziej zaawansowane z wdrożeń. ROP i system kaucyjny są nadal na etapie konsultacji i uzgodnień. Chociaż przepisy jeszcze nie obowiązują, to firmy opakowaniowe (zwłaszcza producenci opakowań z tworzyw sztucznych) w dużej części już rozpoczęły weryfikację swojej oferty pod tym kątem. Z rozmów z przedsiębiorcami wynika, że jednym z powodów jest dostosowywanie opakowań do wymagań rynku europejskiego, gdzie w wielu krajach dyrektywa została już wdrożona (lub częściowo wdrożona). Niezależnie od legislacji, istotny jest także trend ekologiczny wśród społeczeństwa. Konsumenci oczekują (lub wyżej oceniają) produkty w opakowaniach przyjaznych środowisku i rynek się do tego dostosowuje m.in. poprzez zmniejszanie masy opakowań, projektowanie opakowań łatwiejszych do recyklingu, zamianę opakowań wielomateriałowych na te wykonane z monomateriałów,, projektowanie w zgodzie z wymaganiami GOZ, zwiększenie zawartości recyklatu (do czego już niedługo będziemy zobowiązani przepisami unijnymi) oraz szukanie alternatywnych rozwiązań. Jednym z niezwykle innowacyjnych obszarów jest już teraz, i będzie w przyszłości, rozwój nowych materiałów opakowaniowych, poprawianie ich parametrów poprzez modyfikację lub nanoszenie powłok o określonych właściwościach, poszukiwanie rozwiązań dopasowanych do nowych produktów. Bardzo ważne miejsce będą zajmowały biotworzywa, jako alternatywa dla tradycyjnych ropopochodnych tworzyw sztucznych, ze szczególnym uwzględnieniem materiałów kompostowalnych. Opakowania odpowiadając na potrzeby konsumentów będą także musiały reagować na zmieniające się społeczeństwo, ich oczekiwania, preferencje i wymagania. Przewidujemy dalszy rozwój opakowań aktywnych i inteligentnych, dostosowanie do nowych form sprzedaży czy personalizację. Pożądane będą wszelkie rozwiązania materiałowe i technologiczne, zapewniające łatwość i wygodę użytkowania, bezpieczeństwo produktu i konsumenta oraz dostęp do informacji o pakowanym wyrobie i jego producencie. Jak widać przed branżą opakowań stoi w przyszłości dużo wyzwań zarówno legislacyjnych, społecznych, jak i środowiskowych. Nowe produkty i technologie będą wymagały nowych rodzajów opakowań, które będziemy musieli zabezpieczyć. To producenci nowych wyrobów spożywczych, farmaceutycznych, chemicznych, gospodarstwa domowego, kosmetyków, ekologicznych itp. określą, jakie wymogi winny spełniać opakowania, aby te produkty i wprowadzanie ich na rynek odpowiednio zabezpieczyć, uwzględniając wiele nowych uwarunkowań związanych z demografią, stylem życia, zdrowiem, przyzwyczajeniami, gustami i ekologią. O trendach, kierunkach rozwoju oraz jak na te zmiany już teraz odpowiada branża opakowań będziemy rozmawiać z ekspertami podczas najbliższego Kongresu Przemysłu Opakowań. V edycja tego wydarzenia, , organizowanego przez Polską Izbę Opakowań oraz Międzynarodowe Targi Poznańskie, odbędzie się 26 września, w przeddzień targów opakowaniowych TAROPAK, w Poznaniu. Już teraz serdecznie zapraszamy.
0 Komentarze
Odpowiedz |
Szukaj w Aktualnościach
Archiwum
Październik 2025
|
Kanał RSS
